Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: Tăng trách nhiệm sàn thương mại điện tử

Thay vì chỉ tập trung vào các chương trình ưu đãi để thu hút người bán và người mua, giờ đây các sàn thương mại điện tử (TMĐT) đã chú trọng hơn đến việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng (NTD) và doanh nghiệp đối tác.

Gia tăng khiếu nại

Tại Tọa đàm trực tuyến “Bảo vệ người tiêu dùng – thúc đẩy kinh doanh trực tuyến” do Báo Công Thương tổ chức mới đây, ông Cao Xuân Quảng – Trưởng phòng Bảo vệ người tiêu dùng – Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương) – cho biết, thời gian qua, đi kèm với sự phát triển TMĐT là việc gia tăng đáng kể các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến quyền lợi NTD. Trung bình mỗi năm có từ 500 – 2.000 khiếu nại của NTD gửi đến Bộ Công Thương liên quan đến hình thức mua bán trực tuyến. Các nội dung phản ánh, khiếu nại của NTD chủ yếu liên quan đến việc thông tin cá nhân của khách hàng bị rò rỉ; người bán hàng lừa đảo, bán và giao hàng hóa, sản phẩm không đúng quảng cáo; hay khó tiếp cận đơn vị bán hàng hoặc các kênh tư vấn, hỗ trợ khách hàng của sàn TMĐT trong trường hợp muốn phản ánh, khiếu nại và không được giải quyết thỏa đáng khi xảy ra tranh chấp…

Theo ông Quảng, một phần nguyên nhân là do lượng đơn hàng tăng trưởng mạnh. Bởi qua theo dõi, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng ghi nhận các sàn TMĐT làm việc khá nghiêm túc, các chính sách với NTD được công khai, minh bạch. Hơn nữa, hầu hết các vụ việc giải quyết không thành công đều liên quan đến các cá nhân hoặc hộ kinh doanh nhỏ lẻ trên các sàn TMĐT.

Thêm hành lang pháp lý

Chia sẻ tại Tọa đàm, bà Hồ Thị Tố Uyên – Phó Trưởng phòng Thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) – cho biết, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 85/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 52/2013/NĐ-CP về TMĐT. Đây được coi là hành lanh pháp lý quan trọng để bảo vệ NTD trên môi trường TMĐT.

Theo Nghị định 85, các sàn TMĐT phải minh bạch, công khai thông tin về hàng hóa khi bán hàng để NTD nắm rõ trước khi lựa chọn sản phẩm. Đặc biệt, Nghị định này đã bổ sung nhiều quy định theo hướng tăng trách nhiệm của thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch TMĐT.

Cụ thể, sàn TMĐT phải có biện pháp xử lý kịp thời như: Ngăn chặn hoặc loại bỏ khỏi website khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh về hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật; gỡ bỏ hàng hóa, dịch vụ vi phạm trong vòng 24h kể từ khi nhận được yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước; gỡ bỏ các sản phẩm vi phạm quyền sở hữu trí tuệ… “Các sàn TMĐT phải cảnh cáo hoặc từ chối cung cấp dịch vụ có thời hạn hoặc vĩnh viễn đối với những bên vi phạm” – bà Hồ Thị Tố Uyên thông tin.

Hiểu rõ việc không chỉ tập trung vào các chương trình ưu đãi để thu hút người bán và người mua mà bỏ qua khâu thẩm định và bảo vệ quyền lợi NTD, các sàn TMĐT hàng đầu tại Việt Nam như: Lazada, Shopee,… đã cùng tham gia ký cam kết “Nói không với hàng giả trong TMĐT” với Bộ Công Thương. Theo đó, song song với việc tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ NTD, các sàn cũng tự xây dựng những lớp phòng vệ riêng để gây dựng niềm tin cho khách hàng và đối tác.

Ngoài việc áp dụng quy định chặt chẽ hơn với các sàn TMĐT, Nghị định 85 còn đưa các hoạt động kinh doanh trực tuyến trên nền tảng mạng xã hội như: Facebook, Zalo hay Instagram… vào diện quản lý.

Nguồn: congthuong.vn